Z życia Świętego Rocha

Parafia Mikstat

     Roch de la Croix urodził się w południowej Francji, w miejscowości Montpellier w 1295 roku w rodzinie magnackiej. Jego rodzicami byli Liberia i Jan. Jak podają hagiografowie małżonkowie przez długi czas nie mieli potomka. Za wstawiennictwem Maryi Panny uprosili sobie u Pana syna, przyszłego Świętego. Jego narodzinom towarzyszył nadzwyczajny znak. Miał na piersiach czerwone znamię w kształcie krzyża. Od najmłodszych lat prowadził ascetyczne życie. W jednym z opisów jego życia możemy przeczytać:
     „Roch przy piersiach matki okazał skłonność do umartwień, gdyż we środy i piątki raz tylko żądał pożywienia; od piątego roku życia tyle tylko jadł, ile było najkonieczniejsze do utrzymania życia, a w dwunastym wyrzekł się wszelkich uciech świata i cały oddał się wspieraniu ubogich potrzebujących” ¹      Zatem już w wieku dwunastu lat, odkrył swoje powołanie i całkowicie poświęcił się opiece nad chorymi i ubogimi. Gdy miał dwadzieścia lat stracił rodziców. Odziedziczył po nich wielką fortunę. Wzgardził dobrami tego świata, rozdał majątek biednym i udał się w pielgrzymką do Rzymu W miasteczku Acquapendente, które znalazło się na jego pielgrzymim szlaku wybuchła epidemia dżumy. Roch z niezwykłym oddaniem posługiwał ludziom chorym, pomagał potrzebującym. Bez reszty poświęcił się służbie bliźnim. Bóg obdarzył go łaską uzdrawiania. Jak podają hagiografowie uczyniony przez niego znak krzyża, dotkniecie ręki miało przywracać ludziom zdrowie. Posiadana przez niego moc uzdrawiania przysporzyła mu sławy. Jednak pełen pokory Roch opuszcza miasto i udaje się dalszą wędrówkę do Wiecznego Miasta. Po drodze nawiedza liczne kościoły, opiekuje się chorymi, pomaga biednym. W Rzymie zastaje epidemię dżumy. Sytuację tę odczytuje jako znak z niebios, wskazujący drogę jego ziemskiego powołania. Ponownie Roch z niezwykłym zaangażowaniem i oddaniem posługuje ludziom chorym. Również w Rzymie wiele zarażonych zostało przez Rocha uzdrowionych.
     Wśród uzdrowionych przez świętego Rocha miał być Kardynał Brytonik, u którego mieszkał. Był on także spowiednikiem przyszłego Świętego w czasie pobytu w Wiecznym Mieście. Warto jednak zaznaczyć, że znak krzyża uczyniony przez świętego Rocha na jego czole pozostał do końca życia ². Pozostaje w Rzymie trzy lata. Po śmierci Kardynała i ustaniu zarazy udaje się w drogę powrotna do Francji. Na jego pielgrzymim szlaku znajduje się Asyż, Rimini, Mediolan, Modena, Parma ³.
     W miejscowości Piacenza ponownie zastaje go zaraza. Posługując chorym sam zaraził się dżumą. Zostaje wyrzucony z miasta. Jak piszą hagiografowie Roch złożył Bogu dzięki za cierpienia i upokorzenia, których doznał prosząc Go jednocześnie, aby mu nie odmawiał pomocy. Bóg wysłuchał tej proś¬by i obok chatki, w której mieszkał wytrysło źródło czystej wody. Pożywienie przynosił mu codziennie, i to z woli Bożej, z pobliskiej miejscowości Piacenza pies ⁴. Jego właścicielem był Gottard Pollastrelli, który pewnego razu zaintrygowany wyprawami swego psa udał się za nim i odkrył Świętego Rocha. Zafascynowany jego życiem udzielał mu pomocy. Owocem tego spotkania była duchowa przemiana życia szlachcica. Pewnego razu Gottard udała się do miasta, by prosić jego mieszkańców o jałmużnę i chleb dla Świętego Rocha. Mimo, iż wielu mieszkańców zostało wcześniej przez Niego uzdrowionych odmówili mu pomocy.
     Niedługo po tym wydarzeniu w mieście wybucha epidemia. Mimo, iż wcześniej jego mieszkańcy odmówili przyszłemu Świętemu jałmużny, sam jeszcze osłabiony chorobą udaje się do miasta i znakiem krzyża uzdrawia wielu chorych. Święty Roch nie tylko pomagał zarażonym ludziom, ale i zwierzętom. W jednym z opisów jego życia możemy przeczytać „Po zaściu słońca gdy(...) do chatki swojej wracał, chorowite bydło z folwarków wypadało, i drogę mu zachodziło, a rycząc, i głowy nachylając, i na kolana upadając o zdrowie go jakoby prosiło, dał i onym zdrowie czerstwe i mocne do obór się wróciło” ⁵. Święty Roch kochał ludzi i zwierzęta. Nikomu nie odmawiał swojej pomocy.
     Po powrocie do zdrowia usłyszał głos z nieba: „Rochu, Rochu, wysłuchałem twej prośby i przywróciłem ci zdrowie; wróć do swej ojczyzny i oddaj się ćwiczeniom pokutnym, abyś otrzymał miejsce w towarzystwie świętych” ⁶.
     Wyrusza w drogę do Ojczyzny. W mieście Angera zostaje aresztowany, uznany i osadzony w więzieniu, w którym spędzą pięć lat. W tym czasie poddawany jest torturom. Nikomu nie przyznał się, kim jest. Poddawał się praktykom pokutnym: biczował, pościł, modlił. Umiera 16 sierpnia 1327 roku. Jak podają hagiografowie: „Stróż więzienny, uderzony światłem nadzwyczajnym otworzył drzwi więzienia, gdzie ujrzał ciało otoczone jasnością i tablicę z napisem: „Wszyscy ci, którzy w zarazie uciekać się będą do wstawiennictwa Rocha, uzdrowieni zostaną” ⁷.
     Święty Roch został rozpoznany po czerwonym krzyżu na piersiach. Pochowano go w głównym kościele, a następnie jego ciało przeniesiono do świątyni wybudowanej na jego cześć. I niestety, jak to często bywa, po pewnym czasie zapomniano o nim. Jak pisze W. Brzeska „trzeba było nowych klęsk, nowych straszliwych doświadczeń, nowej epidemii dżumy i cholery, żeby odżyła w pamięci ludzi piękna i cudowna postać św. Rocha” ⁸.
     W 1414 roku w Konstancji miał odbyć się Sobór. Do miasta zaczęli się zjeżdżać biskupi i kardynałowie. Jeszcze przed rozpoczęciem obrad soborowych miasto nawiedziła epidemia. Mieszkańcy miasta i Ojcowie Soboru zaczęli je opuszczać. Pewien młodzieniec, wielki czciciel Świętego Rocha poradził, aby poprosili go o pomoc. Odprawiano modlitwy, rozpoczęto post. W procesji po mieście noszono obraz Św. Rocha. Wkrótce epidemia ustała, a Ojcowie Soboru ogłosili Św. Rocha patronem od morowego powietrza ⁹.
     Kult Świętego Rocha szybko upowszechnił się w całej Europie, zwłaszcza po przeniesieniu relikwii do Wenecji w 1485 roku. Szczególne zasługi mieli w tym zakresie kupcy weneccy i franciszkanie.
     Święty Roch jest patronem Montpellier, Parmy, Wenecji. Jest przede wszystkim patronem chroniącym od chorób zaraźliwych, ale z czasem także od innych. W wielu krajach był opiekunem chroniącym od wścieklizny, w Dolnej Nadrenii składały mu wota kobiety ciężarne prosząc o udany poród, we Francji był patronem chroniącym od chorób stóp, a w Montpellier uważano go za orędownika w wypadku chorób zakaźnych, zwłaszcza grypy. W Akwizgranie czczony był jako patrona chorób końskich, a w Dolnej Nadrenii miał chronić przed zarazą świnie. W Barcelonie, Luksemburgu i Francji Święty Roch uchodził także za patrona piekarzy i cukierników. Patronował żeglarzom pływającym po Loarze, stolarzom w Bonn, ogrodnikom w Alzacji, kamieniarzom i brukarzom w Paryżu, Bordeaux i okolicach, a także kuśnierzom i chirurgom w różnych krajach Europy.
     Święty Roch jest patronem chorych, aptekarzy, lekarzy, rolników, więźniów, wędrowców i polskich weterynarzy. Jest opiekunem zwierząt domowych ¹⁰ .
     Kult Św. Rocha rozwija się pod koniec XV stulecia. Miejscami kultu świętego Rocha są w Europie przede wszystkim Montpellier we Francji, Bingen w Niemczech, Wenecja we Włoszech. Do Polski kult świętego Rocha dotarł bardzo wcześnie. W Wielkopolsce kult świętego Rocha rozwija się głównie w XVII i XVIII wieku, kiedy to tereny te nawiedzane są przez liczne epidemie ¹¹.
     Święty Roch od stuleci odbiera cześć na Cmentarnym Wzgórzu, a w 2007 roku został ogłoszony Patronem Niebieskim miasta Mikstat.

¹   Encyklopedja kościelna podług teologicznej encyklopedji Wetzera i Weltego z licznymi jej dopełnieniami przy współpracownictwie
    kilkunastu duchownych i świeckich, Warszawa 1899, T.XXIII, s .421.
²   Żywoty świętych. Ś. Wojciecha. Ś. Stanisława. Ś. Rocha. Ś. Izydora., Poznań (b.r.), s.41-44 (oryginał w zbiorach
    Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie).
³   W. Karpiński, Żywot Św. Rocha Wyznawcy i cześć jego, mianowicie cześć jego w Polsce, Pelplin 1927,s.15.
⁴    Podręczna encyklopedya kościelna, Warszawa, Lublin, Łódź 1914, T. XXXIII-XXXIV, s .286.
⁵   Żywoty świętych. Ś. Wojciecha. Ś. Stanisława. Ś. Rocha. Ś. Izydora...op.cit.s.49.
⁶   Encyklopedja kościelna...op. cit. s, 422.
⁷   Tamże.
⁸   W. Brzeska, Św. Roch, Poznań –Warszawa –Wilno -Lublin, 1936,s.31.
⁹   Nabożeństwo do Świętego Rocha Wyznawcy Patrona w chorobach i zarazach, Wilno 1929, s. 12-13 (oryginał w zbiorach
    Biblioteki WSD w Drohiczynie).
¹⁰   Zob. J. Jagla, Święty Roch pielgrzym uzdrawiający chory świat, „Spotkania z Zabytkami” 2004 nr 7,s.16.
¹¹   Przy opracowaniu życiorysu świętego Rocha wykorzystano m.in.: W. Al. Niewęgłowski, Leksykon świętych, Warszawa 1998,s. 133;
    H. Fros, F. Sowa, Twoje imię, Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1995, s.466-467; R. Cammilleri, Wielka księga
    świętych patronów, Kielce 2001,s.22;V.Schauber, H. M. Schindler, Ilustrowany leksykon świętych, Kielce 2002,s.628-629.